poprzedni dokument następny dokument nadrzędny dokument spis treści wyjście strona główna IM AP
Nastepny dokument: Dydaktyka matematyki
Nadrzędny dokument: PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA NAUCZYCIELSKIEGO
Poprzedni dokument: Psychologia

Pedagogika

CELE NAUCZANIA

A. Cele ogólne przedmiotu Pedagogika

Pedagogika winna:
--
pomóc studentom w przygotowaniu się do pełnienia roli zawodowej nauczyciela - wychowawcy, a więc zaznajomić ich z najnowszymi teoriami pedagogicznymi, dostarczyć wiedzy o istocie, celach i prawidłowościach procesu dydaktycznego - wychowawczego, opiekuńczego, realizowanego w szkole i innych instytucjach;
--
winna kształtować u przyszłych nauczycieli refleksyjny stosunek do poznawanych teorii, twórczą postawę w realizacji procesu dydaktyczno - wychowawczego w klasie szkolnej;
--
kształtować innowacyjną postawę kandydatów na nauczycieli, wdrażać ich do samokształcenia.
B. Cele operacyjne (wiadomości, umiejętności, postawy)

Realizacja programu z przedmiotu ,,pedagogika" na kierunku matematyka winna zmierzać do spełnienia następujących zadań:
--
dostarczyć studentom podstawowych pojęć i teorii, które umożliwiają im zrozumienie procesów kształcenia i wychowania oraz rolę edukacji w procesach przebudowy społecznej,
--
ukierunkować percepcję sytuacji szkolnych tak, by przyszły nauczyciel potrafił interpretować je w sposób twórczy, by wpływał na ich przebieg,
--
zapoznać z podstawowymi zasadami, metodami aktywizującymi, z takimi sposobami pracy przyszłego nauczyciela, by był on zdolny do dialogu z młodzieżą, by umiał pomóc sobie i wychowankom w poznawaniu siebie i kierowaniu sobą,
--
zapoznać studentów z najnowszymi osiągnięciami teoretycznymi i praktycznymi w modernizowaniu procesu dydaktyczno-wychowawczego, aby przyszli nauczyciele mogli sprostać nowym wyzwaniom, a także oczekiwaniom społecznym i potrzebom młodzieży,
--
ukazywać związek teorii z praktyką, wskazać na przydatność wiedzy pedagogicznej dla przyszłych nauczycieli matematyki, by potrafili realizować efektywnie proces dydaktyczno - wychowawczy,
--
kształtować kompetencje pedagogiczne, by przyszły nauczyciel - wychowawca umiał pomagać dzieciom i młodzieży w ich rozwoju,
--
zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23. IX 2003 - pedagogiczne przygotowanie do zawodu powinno prowadzić do nabycia kompetencji w następujących zakresach:
$\circ$
wychowawczym i społecznym - związanym z umiejętnością rozpoznawania potrzeb ucznia oraz zdolnością do współpracy w różnorodnych relacjach międzyludzkich,
$\circ$
kreatywnym - wyrażającym się zdolnością do samokształcenia, twórczymi i innowacyjnymi postawami i działaniami, by w przyszłości kandydaci na nauczycieli mogli sprostać realizacji wielorakich funkcji i zadań w zmieniającej się szkole.
,,Przy konkretnym wprowadzeniu reformy powodzenie bądź niepowodzenie zależy od kadry nauczającej" (Raport UNESCO ,,Uczyć się, aby być")

SEMESTR 3 - WYKŁAD

Program przedmiotu Pedagogika opracowano zgodnie z treściami programowymi zawartymi w Rozporządzeniu MENS z 23 IX 2003 r.

A.
Treści programowe z przedmiotu Pedagogika, wymienione w Standardach są następujące: Teorie oddziaływań wychowawczych. Struktura i przebieg procesu wychowawczego. Wychowanie fizyczno - zdrowotne, poznawcze, moralne oraz estetyczne. Podstawowe cechy i zadania współczesnej szkoły. Problemy pedagogiki szkolnej (odpowiedzialność nauczyciela i wychowawcy, niepowodzenia szkolne, społeczny wymiar edukacji). Elementy pedagogiki specjalnej i nauczania integracyjnego. Nauczanie i kształcenie umiejętności - metody i środki. Metody aktywizujące w procesie kształcenia. Praca z grupa rówieśniczą. Ocena osiągnięć szkolnych uczniów. Organizacja pracy szkoły. Współpraca z rodzicami. Edukacja prorodzinna. Edukacja fizyczno - zdrowotna. Edukacja społeczna. Podstawy edukacji ekologicznej. Organizacja czasu wolnego ucznia.
B.
TEMATYKA WYKŁADÓW

  1. Wprowadzenie w problematykę przedmiotu, omówienie programu, literatury, wymogów egzaminacyjnych.
  2. Przemiany w pedagogice na przełomie wieków, charakterystyka współczesnych systemów wychowania.
  3. Teorie oddziaływań wychowawczych.
  4. Struktura i przebieg procesu wychowawczego; wychowanie fizyczno - zdrowotne, poznawcze, moralne oraz estetyczne.
  5. Metody aktywizujące; kształcenie wielostronne w teorii i praktyce pedagogicznej.
  6. Integracja oddziaływań dydaktyczno - wychowawczych; dialog w edukacji.
  7. Problemy pedagogiki szkolnej (nauczyciel - wychowawca) i elementy pedagogiki specjalnej (m.in. nauczanie integracyjne).
  8. Organizacja pracy szkoły; problemy reformy; ocena osiągnięć szkolnych uczniów (ocenianie wewnętrzne i zewnętrze).

UWAGI O REALIZACJI

Na wykładach realizowane będą problemy teoretyczne, zaś ćwiczenia poświęcone będą m.in. praktycznej weryfikacji poznawczych teorii i w miarę możliwości obserwacji procesu dydaktyczno - wychowawczo - opiekuńczego w wybranych szkołach i placówkach opiekuńczo - wychowawczych.

Podstawową zasadą, uwzględnianą podczas realizacji programu z pedagogiki, będzie zasada łączenia teorii z praktyką, która pozwoli na kształtowanie u studentów matematyki podstawowych umiejętności pedagogicznych.

,,Studentów winniśmy: Uczyć pedagogiki, a nie tylko opowiadać o pedagogice" (T. Lewowicki)

Wymagania końcowe: egzamin ustny po 3 semestrze.

SEMESTR 3 - ĆWICZENIA

LITERATURA
  1. A. Janowski, Pedagogika praktyczna. Zarys problematyki..., Warszawa 2002, s. 13-21.
  2. S. Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 2001.
  3. Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika - podręcznik akademicki (tom 1), Warszawa 2003, s. 18-24; 29-33.

LITERATURA
  1. A. Janowski, Pedagogika praktyczna. Zarys problematyki..., Warszawa 2002, s. 9-13.
  2. M. Łobocki, ABC wychowania, Warszawa 2002.
  3. W. Okoń, Nowy słownik pedagogiczny, Warszawa 2001.
  4. Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika - podręcznik akademicki (tom 1), Warszawa 2003, s. 24-29.

Na bazie literatury do treści poprzednich ćwiczeń oraz

LITERATURA
  1. K. Sośnicki, Istota i cele wychowania, Warszawa 1967.

LITERATURA
  1. A. Janowski, Pedagogika praktyczna, Warszawa 2002, s. 23-28.
  2. C. Kupisiewicz, Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa 1994, s. 53-56.
  3. W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 1995, s. 70-72.
  4. R. Schulz, Elementy pedagogicznego obrazu wychowania, (w:) T. Jaworska, R. Leppert (red.), Wprowadzenie do pedagogiki - wybór tekstów, Kraków 2001, s. 257-259.

LITERATURA

  1. A. Janowski, Pedagogika praktyczna, Warszawa 2002, s. 132-134.
  2. A. Kamiński, Funkcje pedagogiki społecznej, Warszawa 1972.
  3. W. Pomykało (red.), Encyklopedia pedagogiczna, Warszawa 1993, s. 818-822.
  4. B. Suchodolski, Pedagogika. Poradnik dla kandydatów na nauczycieli, Warszawa 1980.
  5. K. Szymborski, Po co nam rodzice (w:) Poprawka z natury, Warszawa 1999, s. 165-171.

LITERATURA
  1. A. Janowski, Pedagogika praktyczna, Warszawa 2002, s. 168-169, 174-179.
  2. K. Kruszewski, Sztuka nauczania - czynności nauczyciela, Warszawa 1993, s. 188-194.
  3. M. Łobocki, Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych, Kraków 2001.
  4. T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 2001.

LITERATURA

  1. Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika - podręcznik akademicki (tom 1), Warszawa 2003, s. 337-347; 358-362; 383-388.
  2. M. Łobocki, ABC wychowania, Warszawa 2002.
  3. W. Okoń, Dziesięć szkół alternatywnych, Warszawa 1999, s. 81-101, 142-160.

LITERATURA

Literatura podstawowa:

  1. S. Badora, B. Czeredrecka, D. Marzec, Rodzina i formy jej wspomagania, Kraków 2002.
  2. A. Janowski, Pedagogika praktyczna, Warszawa 2002, s. 126-132.
  3. Z. Tyszka, Socjologia rodziny, Warszawa 1979.

Literatura uzupełniająca:

  1. M. Winnicki, Rodzina - szkoła - środowisko lokalne. Problemy edukacji, Warszawa 2000.
  2. K. Zimsen, Jak kochać dzieci, aby nas kochały, Warszawa 2002.

LITERATURA

Literatura podstawowa:

    Dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dn. 8 VII 2003 pt. ,,STRATEGIA ROZWOJU KSZTAŁCENIA USTAWICZNEGO DO ROKU 2010" (fragmenty) Edukacja. Raport MEN 1997-2001, Warszawa 2001, s. 13-20.
  1. A. Janowski, Pedagogika praktyczna. Zarys problematyki, Warszawa 2002, s. 55-62, 78-82, 147-153.
  2. Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika - podręcznik akademicki (tom 1), Warszawa 2003, s. 160-170.

Literatura uzupełniająca:

  1. G. D. Fenstermacher, J. F. Soltis, Style nauczania, tłum. K. Kruszewski, Warszawa 2000.

LITERATURA

Literatura podstawowa:

  1. R. Bryła, Wybrane metody aktywizujące i ich zastosowanie w praktyce szkolnej (w:) Edukacja, 3/2000, s. 103-110.
  2. K. Kruszewski, Sztuka nauczania - czynności nauczyciela, Warszawa 1993, s. 133-163, s. 254-283.
  3. C. Kupisiewicz, Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa 1994.
  4. W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 1995.

Literatura uzupełniająca:

  1. A. Mikina, B. Zając, Jak wdrażać metodę projektów? Poradnik dla nauczycieli..., Kraków 2002.

LITERATURA

Literatura podstawowa:

  1. E. Hajduk, B. Hajduk, Pomoc i opieka - różne postacie, Kraków 2002.
  2. U. Kamińska, Zarys metodyki pracy opiekuńczo- wychowawczej w rodzinnych i instytucjonalnych formach wychowania, Katowice 2002.
  3. S. Kawula S., J. Brągiel, A. Janke, Pedagogika rodziny, Toruń 1999.
  4. Z. Stelmaszczuk (red.), Współczesne kierunki w opiece nad dzieckiem, Warszawa 1999.

Literatura uzupełniająca:

  1. Z. Brańka, J. Kuźma, Stan i koncepcje rozwoju opieki i wychowania w Polsce, Kraków 1996.
  2. M. Kolankiewicz (red.), Zagrożone dzieciństwo. Rodzinne i instytucjonalne formy opieki, Warszawa 1998.

LITERATURA

Literatura podstawowa:

  1. I. Borzym, Uczniowie zdolni. Psychologiczne i społeczne determinanty rozwoju i osiągnięć szkolnych, Warszawa 1978.
  2. A. Janowski, Pedagogika praktyczna. Zarys problematyki, Warszawa 2002, s. 38-41.
  3. K. Kruszewski, Sztuka nauczania - czynności nauczyciela, Warszawa 1993.
  4. H. Rylke, W zgodzie z sobą i z uczniem, Warszawa 1993, s. 19-63.
  5. H. Spionek, Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne, Warszawa 1981.

Literatura uzupełniająca:

  1. T. Gordon, Wychowanie bez porażek w praktyce szkolnej, Warszawa 1991.
  2. C. Kupisiewicz, Niepowodzenia dydaktyczne. Przyczyny oraz niektóre środki zaradcze, Warszawa 1972.
  3. T. Lewowicki, Kształcenie uczniów zdolnych, Warszawa 1986.
  4. H. Nartowska, Opóźnienia i dysharmonie rozwoju, Warszawa 1980.
  5. B. L. McCombs, J. E. Pope, Uczeń trudny - jak skłonić go do nauki, Warszawa 1997.

LITERATURA

Literatura podstawowa:

  1. A. Janowski, Pedagogika praktyczna. Zarys problematyki, Warszawa 2002, s. 134-138.
  2. S. Kawula, H. Machel, Podkultury młodzieżowe w środowisku szkolnym i pozaszkolnym, Toruń 1999.
  3. J. Kuźma, Patologie społeczne wśród dzieci i młodzieży - skala zjawiska, przyczyny, zapobieganie (w:) Z. Brańka, J. Kuźma (red.), Stan i koncepcje rozwoju opieki i wychowania w Polsce, Kraków 1996.

Literatura uzupełniająca:

  1. J. J. McWhirter, T. B. McWhirter, T. Benedict, Zagrożona młodzież, Warszawa 2001.
  2. M. Pęczak, Mały słownik subkultur młodzieżowych, Warszawa 1992.

LITERATURA

Literatura podstawowa:

  1. A. Janowski, Pedagogika praktyczna. Zarys problematyki, Warszawa 2002, s. 139-147.
  2. K. Kruszewski, Sztuka nauczania - Szkoła, Warszawa 1993, s. 152-179.
  3. M. J. Szymański, Nauczyciel w okresie przemian społecznych (w:) Edukacja 3/2002, s. 5-15.

Literatura uzupełniająca:

  1. I. Nowosad, Nauczyciel - wychowawca czasu polskich przełomów, Kraków 2001.

Forma zaliczenia ćwiczeń

Obecność na zajęciach, aktywność (w ustalonych podgrupach oraz indywidualna), recenzje: 5 recenzji (1 recenzja wybranej książki oraz 4 recenzje artykułów z wybranych czasopism: ,,Nowe w Szkole; ,,Hejnał Oświatowy"; ,,Nowa Szkoła"; ,,Nauczyciel i Szkoła"; ,,Matematyka w Szkole" (rok 2003 lub 2004)).



PLACÓWKI PRZEWIDZIANE DO HOSPITACJI:

  1. Centrum Młodzieży ,,U Siemachy" Oddział nr 4 ul. Konopnickiej 19, Kraków
  2. Ośrodek Adopcyjno - Opiekuńczy ul. Piłsudskiego 29, Kraków
  3. Ośrodek Interwencji Kryzysowej ul. Radziwiłłowska 8B, Kraków
  4. SALTROM ul. Różana 5, Kraków

LITERATURAPODRĘCZNIKI

  1. A. Janowski, Pedagogika praktyczna. Zarys problematyki - zdrowy rozsądek - wyniki badań, Warszawa 2002.
  2. K. Konarzewski (red.), Sztuka nauczania - Szkoła, Warszawa 1993.
  3. S. Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 2001.
  4. C. Kupisiewicz, Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa 1994.
  5. K. Kruszewski (red.), Sztuka nauczania - czynności nauczyciela, Warszawa 1993.
  6. T. Jaworska, R. Leppert (red.), Wprowadzenie do pedagogiki - wybór tekstów, Kraków 2001, wybrane rozdziały:
  7. R. Łukaszewicz, Alternatywy w kształceniu: szanse i ograniczenia, s. 156-186.
  8. Z. Melosik, Edukacja globalna: nadzieje i kontrowersje, s. 47-58.
  9. R. Schulz, Elementy pedagogicznego obrazu wychowania, s. 253-271.
  10. T. Szkudlarek, Edukacja w wieloznaczności: perspektywa postmodernistyczna, s. 323-339.
  11. W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Wyd. Żak, Warszawa 1996.
  12. M. Śnieżyński, Dialog edukacyjny, Wyd. Naukowe PAP, Kraków 2001.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

  1. F. Adamski (red.), Człowiek, wychowanie, kultura, Kraków 1993.
  2. S. Badora, B. Czeredecka, D. Marzec, Rodzina i formy wspomagania, Kraków 2001.
  3. D. Barnes, Nauczyciele i uczniowie. Od porozumiewania się do kształcenia, Warszawa 1988.
  4. J. Bińczycka (red.), Humaniści o prawach dziecka, Kraków 2000.
  5. J. Bińczycka (red.), Prawa dziecka: deklaracje i rzeczywistość, Kraków 1999.
  6. Z. Brańka, J. Kuźma, Stan i koncepcje rozwoju opieki i wychowania w Polsce, Kraków 1996.
  7. Z. Brańka, M. Szymański (red.), Agresja i przemoc we współczesnym świecie, Kraków 1998.
  8. Z. Brańka (red.), Opieka i wychowanie w Polsce - problemy u progu XXI wieku, Kraków 1999.
  9. M. Chomczyńska-Miliszkiewicz, D. Pankowska, Polubić szkołę, Warszawa 1995.
  10. W. Ciczkowski (red.), Prace promocyjne z pedagogiki, Olsztyn 2000.
  11. G. Dryden J. Vos, Rewolucja w uczeniu, Poznań 2002.
  12. K. Ernst, Szkolne gry uczniów. Jak sobie z nimi radzić, Warszawa 1991.
  13. T. Gordon, Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991.
  14. T. Gordon, Wychowanie bez porażek w praktyce szkolnej, Warszawa 1991.
  15. A. Gurycka, Błąd w wychowaniu, Warszawa 1990.
  16. A. Gurecka, Struktura i dynamika procesu wychowania, Warszawa 1979
  17. E. Hajduk, B. Hajduk, Pomoc i opieka - różne postacie, Kraków 2002.
  18. J. Izdebska, Rodzina - dziecko - telewizja. Szanse wychowawcze i zagrożenia telewizji, Białystok 2001.
  19. J. Izdebska, Dziecko w rodzinie u progu XXI wieku. Niepokoje i nadzieje. Białystok 2000.
  20. A. Janowski, Uczeń w teatrze życia szkolnego, Warszawa 1998.
  21. A. Janowski, Poznawanie uczniów, Warszawa 1991.
  22. U. Kamińska, Zarys metodyki pracy opiekuńczo - wychowawczej w rodzinnych i instytucjonalnych formach wychowania, Katowice 2002.
  23. S. Kawula, H. Machel, Podkultury młodzieżowe w środowisku szkolnym i pozaszkolnym, Toruń 1999.
  24. S. Kawula, J. Bęgiel, A. Janke, Pedagogika rodziny, Toruń 1999.
  25. G. Koć-Seniuch, A. Cichocki (red.), Nauczyciele i uczniowie w dyskursie edukacyjnym, Białystok 2000.
  26. M. Kolankiewicz (red.), Zagrożone dzieciństwo. Rodzinne i instytucjonalne formy opieki, Warszawa 1998.
  27. E. Kosińska, M. Gajewski, Sekty - religijny supermarket, Kraków 2000.
  28. P. Kryczka (red.), Rodzina w zmieniającym się społeczeństwie, Lublin 1997.
  29. C. Kupisiewicz, Niepowodzenia dydaktyczne. Przyczyny oraz niektóre środki zaradcze, Warszawa 1972.
  30. A. Kwak, K. Mościskier, Rzeczywistość praw dziecka w rodzinie, Warszawa 2002.
  31. M. Malicka, Ja. To znaczy kto? Rzecz o osobowej tożsamości i wychowaniu Warszawa 1996.
  32. J. J. Mc Whirter, T. B. Mc Whirter, Zagrożona młodzież, Warszawa 2001.
  33. M. Łobocki, ABC wychowania, Warszawa 2001.
  34. M. Łobocki, W poszukiwaniu skutecznych form wychowania, Warszawa 1990.
  35. E. Parrott, Efektywne nauczanie - praktyczny przewodnik doskonalenia nauczania, Warszawa 1995.
  36. T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 2001.
  37. W. Pomykało (red.), Encyklopedia pedagogiczna, Warszawa 1997.
  38. I. Pospiszyl, Przemoc w rodzinie, Warszawa 1994.
  39. E. Putkiewicz, Proces komunikowania się na lekcji, Warszawa 1990.
  40. J. Radziewicz, Wychowawca i jego klasa, Warszawa 1986.
  41. A. Rumiński, M. Szymański (red.), Wychowanie dzieci i młodzieży na przełomie tysiącleci, Kraków 1998.
  42. H. Rylke, G. Klimowicz, Szkoła dla ucznia. Jak uczyć życia z ludźmi, Warszawa 1992.
  43. M. Sendyk, Społeczne przystosowanie dzieci z poczuciem sieroctwa duchowego, Kraków 2001.
  44. R. Stankiewicz (red.), Nauczyciel - Opiekun - Wychowawca (tradycje, teraźniejszość, nowe wyzwania), Poznań - Zielona Góra 2002.
  45. Z. Stelmaszczuk (red.), Współczesne kierunki w opiece nad dzieckiem, Warszawa 1999.
  46. Strykowski (red.), Media a edukacja, Poznań 2000.
  47. M. Szymański, Selekcyjne funkcje szkolnictwa a struktura społeczna, Warszawa 1996.
  48. M. Szymański, Młodzież wobec wartości, Warszawa 1998.
  49. B. Śliwerski, Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków 1998.
  50. M. Śnieżyński, Zarys dydaktyki dialogu, Kraków 1993.
  51. M. Śnieżyński, Nauczanie wychowujące, Kraków 1995.
  52. M. Śnieżyński, Wielostronne nauczanie w świetle badań empirycznych, Kraków 1991.
  53. Z. Włodarski, Człowiek wychowawca i nauczyciel, Warszawa 1992.
  54. W. Zaczyński, Praca badawcza nauczyciela, Warszawa 1995.
  55. W. Zaczyński, Uczenie się przez przeżywanie. Rzecz o teorii wielostronnego kształcenia, Warszawa 1990.
  56. M. Ziemska, Postawy rodzicielskie, Warszawa 1973.
  57. M. Ziemska (red.), Rodzina i dziecko, Warszawa 1980.


poprzedni dokument następny dokument nadrzędny dokument spis treści wyjście strona główna IM AP
Nastepny dokument: Dydaktyka matematyki
Nadrzędny dokument: PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA NAUCZYCIELSKIEGO
Poprzedni dokument: Psychologia

Instytut Matematyki Akademii Pedagogicznej w Krakowie, 28.09.2006