Nastepny dokument:	Dydaktyka matematyki
Nadrzędny dokument:	PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA NAUCZYCIELSKIEGO
Poprzedni dokument:	Psychologia

Pedagogika

CELE NAUCZANIA

A. Cele ogólne

Podstawowe cele przedmiotu - pedagogika - są następujące:

1. pedagogika winna pomóc przyszłemu nauczycielowi w przygotowaniu się do pełnienia roli zawodowej w procesie dydaktyczno-wychowawczym w polskiej szkole,
2. zaznajomić studentów z problemami współczesnej szkoły jako instytucji dydaktycznej i opiekuńczo-wychowawczej oraz jej miejscem i funkcjami w systemie edukacyjnym w zmieniających się warunkach społecznych,
3. pedagogika jako nauka winna służyć studentom pomocą w poznaniu teorii z zakresu kształcenia i wychowania, poznawania dziecka i jego środowiska oraz organizowania aktywności poznawczej uczniów,
4. winna kształtować u przyszłych nauczycieli refleksyjny stosunek do poznania teorii i twórczą postawę w rozwiązywaniu sytuacji dydaktyczno-wychowawczych w klasie szkolnej, ,,by uczeń jako człowiek był zasadniczym celem oddziaływań nauczyciela, a nie tylko jego sprawność intelektualna",
5. przygotować studentów do samokształcenia pedagogicznego, do doskonalenia w przyszłości swojego warsztatu pracy,
6. kształtować innowacyjną postawę przyszłego nauczyciela-wychowawcy do pracy dydaktycznej i opiekuńczo-wychowawczej w szkole i środowisku.

B. Cele operacyjne

Realizacja programu z przedmiotu ,,pedagogika" na kierunku matematyka winna zmierzać do spełnienia następujących zadań:

1. dostarczyć studentom podstawowych pojęć i teorii, które umożliwiają im zrozumienie procesów kształcenia i wychowania oraz rolę edukacji w procesach przebudowy społecznej,
2. ukierunkować percepcję sytuacji szkolnych tak, by przyszły nauczyciel potrafił interpretować je w sposób twórczy, by wpływał na ich przebieg,
3. zapoznać z podstawowymi zasadami, metodami aktywizującymi, z takimi sposobami pracy przyszłego nauczyciela, by był on zdolny do dialogu z młodzieżą, by umiał pomóc sobie i wychowankom w poznawaniu siebie i kierowaniu sobą,
4. zapoznać studentów z najnowszymi teoretycznymi i praktycznymi w modernizowaniu procesu dydaktyczno-wychowawczego, aby przyszli nauczyciele mogli sprostać nowym wyzwaniom, a także oczekiwaniom społecznym i potrzebom młodzieży,
5. ukazywać przyszłym nauczycielom związek z praktyką, przydatność wiedzy pedagogicznej w efektywnym oddziaływaniu na wychowanka, w realizacji przebudowy szkoły tradycyjnej w ,,szkołę przyszłości",
6. zapoznać studentów z metodami diagnozowania potrzeb dziecka i jego środowiska, z działalnością nowatorską i badawczą związaną z warsztatem pracy nauczyciela-wychowawcy, z ekspertami pedagogicznymi i twórczością nauczycieli.

Na wykładach realizowane będą problemy teoretyczne, zaś ćwiczenia poświęcone zostaną praktycznej weryfikacji poznawanych teorii i obserwacji procesu dydaktycznego wychowawczo-opiekuńczego w wybranych szkołach (np. szkoły niepubliczne, klasy integracyjne, realizacja programu ,,szkoła z klasą") i placówkach opiekuńczo-wychowawczych.

Standardy i wymagania końcowe:

Egzamin: ustny

TREŚCI NAUCZANIA

Zakres treści programowych (minimum programowe opracowane wg. Standardów nauczania zawartych w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23.IX.2003 r.

Teorie oddziaływań wychowawczych. Struktura i przebieg procesu wychowawczego. Wychowanie fizyczno-zdrowotne, poznawcze, moralne oraz estetyczne. Podstawowe cechy i zadania współczesnej szkoły. Problemy pedagogiki szkolnej (odpowiedzialność nauczyciela i wychowawcy, niepowodzenia szkolne, społeczny wymiar edukacji). Elementy pedagogiki specjalnej i nauczania integracyjnego. Nauczanie i kształtowanie umiejętności - metody i środki. Metody aktywizujące w procesie kształcenia. Praca z grupą rówieśniczą. Ocena osiągnięć szkolnych uczniów. Organizacja pracy szkoły. Współpraca z rodzicami. Edukacja prorodzinna. Edukacja fizyczno-zdrowotna. Edukacja społeczna. Podstawy edukacji ekologicznej. Organizacja czasu wolnego ucznia.

ROK II

TREŚCI NAUCZANIA

1. Pedagogika jako nauka (wprowadzenie w problematykę przedmiotu).
2. Pedagogika na przełomie wieków; (rozwój i zmienność wychowania i kształcenia).
3. Teorie oddziaływań wychowawczych.
4. Struktura i przebieg procesu wychowania.
5. Wychowanie fizyczno-zdrowotne, poznawcze, moralne oraz estetyczne.
6. Współczesna szkoła: (cechy, zadania, funkcje) w okresie przemian społecznych.
7. Nauczyciel - wychowawca we współczesnej szkole (cechy, zadania, odpowiedzialność nauczyciela).
8. Elementy pedagogiki specjalnej - nauczanie integracyjne (szkoły i klasy integracyjne).
9. Proces kształcenia (ogniwa, metody, zasady, środki).
10. Kształcenie wielostronne; (metody aktywizujące w procesie kształcenia, toki lekcji).
11. Ocena osiągnięć szkolnych uczniów.
12. Społeczny wymiar edukacji (patologie społeczne i ich konsekwencje ped.).
13. Współpraca nauczyciela z rodzicami, pedagog szkolny.
14. Organizacja pracy szkoły. Problemy reformy systemu oświaty w Polsce.
15. Czas wolny dzieci i młodzieży; zadania, funkcje, organizacja czasu wolnego.

LITERATURA

PODRĘCZNIKI

1. A. Janowski, Pedagogika praktyczna. Zarys problematyki - zdrowy rozsądek - wyniki badań, Warszawa 2002.
2. K. Konarzewski (red.), Sztuka nauczania - Szkoła, Warszawa 1993.
3. S. Kunowski, Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa 2001.
4. C. Kupisiewicz, Podstawy dydaktyki ogólnej, Warszawa 1994.
5. K. Kruszewski (red.), Sztuka nauczania - czynności nauczyciela, Warszawa 1993.
6. T. Jaworska, R. Leppert (red.), Wprowadzenie do pedagogiki - wybór tekstów, Kraków 2001, wybrane rozdziały:
7. R. Łukaszewicz, Alternatywy w kształceniu: szanse i ograniczenia, s. 156-186.
8. Z. Melosik, Edukacja globalna: nadzieje i kontrowersje, s. 47-58.
9. R. Schulz, Elementy pedagogicznego obrazu wychowania, s. 253-271.
10. T. Szkudlarek, Edukacja w wieloznaczności: perspektywa postmodernistyczna, s. 323-339.
11. W. Okoń, Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Wyd. Żak, Warszawa 1996.
12. M. Śnieżyński, Dialog edukacyjny, Wyd. Naukowe PAP, Kraków 2001.
13. Z. Kwieciński, B. Śliwiński (red.), Pedagogika. (podr. Akadem.), PWN 2004.

LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA

1. F. Adamski (red.), Człowiek, wychowanie, kultura, Kraków 1993.
2. S. Badora, B. Czeredecka, D. Marzec, Rodzina i formy wspomagania, Kraków 2001.
3. C. Banach, Edukacja. Wartość. Sztuka, Kraków AP, 2002.
4. D. Barnes, Nauczyciele i uczniowie. Od porozumiewania się do kształcenia, Warszawa 1988.
5. J. Bińczycka (red.), Humaniści o prawach dziecka, Kraków 2000.
6. J. Bińczycka (red.), Prawa dziecka: deklaracje i rzeczywistość, Kraków 1999.
7. Z. Brańka, J. Kuźma, Stan i koncepcje rozwoju opieki i wychowania w Polsce, Kraków 1996.
8. Z. Brańka, M. Szymański (red.), Agresja i przemoc we współczesnym świecie, Kraków 1998.
9. Z. Brańka (red.), Opieka i wychowanie w Polsce - problemy u progu XXI wieku, Kraków 1999.
10. M. Chomczyńska-Miliszkiewicz, D. Pankowska, Polubić szkołę, Warszawa 1995.
11. W. Ciczkowski (red.), Prace promocyjne z pedagogiki, Olsztyn 2000.
12. G. Dryden J. Vos, Rewolucja w uczeniu, Poznań 2002.
13. K. Ernst, Szkolne gry uczniów. Jak sobie z nimi radzić, Warszawa 1991.
14. T. Gordon, Wychowanie bez porażek, Warszawa 1991.
15. T. Gordon, Wychowanie bez porażek w praktyce szkolnej, Warszawa 1991.
16. A. Gurycka, Błąd w wychowaniu, Warszawa 1990.
17. E. Hajduk, B. Hajduk, Pomoc i opieka - różne postacie, Kraków 2002.
18. J. Izdebska, Rodzina - dziecko - telewizja. Szanse wychowawcze i zagrożenia telewizji, Białystok 2001.
19. J. Izdebska, Dziecko w rodzinie u progu XXI wieku. Niepokoje i nadzieje. Białystok 2000.
20. A. Janowski, Uczeń w teatrze życia szkolnego, Warszawa 1998.
21. A. Janowski, Poznawanie uczniów, Warszawa 1991.
22. U. Kamińska, Zarys metodyki pracy opiekuńczo - wychowawczej w rodzinnych i instytucjonalnych formach wychowania, Katowice 2002.
23. S. Kawula, H. Machel, Podkultury młodzieżowe w środowisku szkolnym i pozaszkolnym, Toruń 1999.
24. S. Kawula, J. Bęgiel, A. Janke, Pedagogika rodziny, Toruń 1999.
25. G. Koć-Seniuch, A. Cichocki (red.), Nauczyciele i uczniowie w dyskursie edukacyjnym, Białystok 2000.
26. M. Kolankiewicz (red.), Zagrożone dzieciństwo. Rodzinne i instytucjonalne formy opieki, Warszawa 1998.
27. E. Kosińska, M. Gajewski, Sekty - religijny supermarket, Kraków 2000.
28. P. Kryczka (red.), Rodzina w zmieniającym się społeczeństwie, Lublin 1997.
29. C. Kupisiewicz, Niepowodzenia dydaktyczne. Przyczyny oraz niektóre środki zaradcze, Warszawa 1972.
30. J. Kuźma, Nauczyciele przyszłej szkoły, Wyd. Naukowe AP Kraków 2000.
31. A. Kwak, K. Mościskier, Rzeczywistość praw dziecka w rodzinie, Warszawa 2002.
32. T. Lewowicki, Aspiracje dzieci i młodzieży, PWN, Warszawa 1987.
33. M. Malicka, Ja. To znaczy kto? Rzecz o osobowej tożsamości i wychowaniu Warszawa 1996.
34. J. J. Mc Whirter, T. B. Mc Whirter, Zagrożona młodzież, Warszawa 2001.
35. M. Łobocki, ABC wychowania, Warszawa 2001.
36. M. Łobocki, W poszukiwaniu skutecznych form wychowania, Warszawa 1990.
37. A. Panek, Zajęcia pozalekcyjne w reformowanej szkole, Wyd. Naukowe AP, Kraków 2002.
38. E. Parrott, Efektywne nauczanie - praktyczny przewodnik doskonalenia nauczania, Warszawa 1995.
39. T. Pilch, T. Bauman, Zasady badań pedagogicznych, Warszawa 2001.
40. W. Pomykało (red.), Encyklopedia pedagogiczna, Warszawa 1997.
41. I. Pospiszyl, Przemoc w rodzinie, Warszawa 1994.
42. E. Putkiewicz, Proces komunikowania się na lekcji, Warszawa 1990.
43. J. Radziewicz, Wychowawca i jego klasa, Warszawa 1986.
44. A. Rumiński, M. Szymański (red.), Wychowanie dzieci i młodzieży na przełomie tysiącleci, Kraków 1998.
45. H. Rylke, G. Klimowicz, Szkoła dla ucznia. Jak uczyć życia z ludźmi, Warszawa 1992.
46. M. Sendyk, Społeczne przystosowanie dzieci z poczuciem sieroctwa duchowego, Kraków 2001.
47. R. Stankiewicz (red.), Nauczyciel - Opiekun - Wychowawca (tradycje, teraźniejszość, nowe wyzwania), Poznań - Zielona Góra 2002.
48. Z. Stelmaszczuk (red.), Współczesne kierunki w opiece nad dzieckiem, Warszawa 1999.
49. Strykowski (red.), Media a edukacja, Poznań 2000.
50. M. Szymański, Selekcyjne funkcje szkolnictwa a struktura społeczna, Warszawa 1996.
51. M. Szymański, Młodzież wobec wartości, Warszawa 1998.
52. B. Śliwerski, Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków 1998.
53. M. Śnieżyński, Zarys dydaktyki dialogu, Kraków 1993.
54. M. Śnieżyński, Nauczanie wychowujące, Kraków 1995.
55. M. Śnieżyński, Wielostronne nauczanie w świetle badań empirycznych, Kraków 1991.
56. Z. Włodarski, Człowiek wychowawca i nauczyciel, Warszawa 1992.
57. W. Zaczyński, Praca badawcza nauczyciela, Warszawa 1995.
58. W. Zaczyński, Uczenie się przez przeżywanie. Rzecz o teorii wielostronnego kształcenia, Warszawa 1990.
59. M. Ziemska, Postawy rodzicielskie, Warszawa 1973.
60. M. Ziemska (red.), Rodzina i dziecko, Warszawa 1980.
61. K. Chałas, Pedagogia gimnazjum, Wyd. Alex, Dzierżoniów 2001.
62. J. Wojnar (red.), Etos edukacji w XXI wieku, zbiór studiów, Komitet Prognoz ,,Polska 2000 Plus" przy Prezydium PAN, Warszawa 2000.
63. M. Węglińska, Jak przygotować się do lekcji?, Wyd. ,,Impuls, Kraków 2002.
64. M. Dudzikowa, Mit o szkole jako miejscu wszechstronnego rozwoju ucznia, Wyd. ,,Impuls" . Kraków 2001.
65. M. Śnieżyński, Przezwiska nauczycieli, Oficyna Wydawnicza ,,Impuls", Kraków 2003.

Nastepny dokument:	Dydaktyka matematyki
Nadrzędny dokument:	PRZEDMIOTY KSZTAŁCENIA NAUCZYCIELSKIEGO
Poprzedni dokument:	Psychologia